«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في‏ شَيْ‏ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْويلاً» (سوره مبارکه نساء، آیه شریفه 59)

از این آیه شریفه دریافتم که:

  1. اطاعت اول (اطیعوا الله) متوجه خداست فقط و هیچکس دیگر در این اطاعت شریک نیست!
  2. اطاعت دوم (اطیعوا الرسول) متوجه رسول است و هم متوجه اولی الامر و یا فقط متوجه رسول است و برای اولی الامر اطاعت جداگانه ی ذکر نفرمود چرا که اولی الامر بایستی تحت رهبری و هدایت رسول امر دهند! که البته ظاهر بقیه آیه نشان می دهد که قسم دوم مورد پذیرش است!
  3. اولی الامر یعنی کسانی که اولویت و برتری دارند در امر کردن به دیگران و طلب کردن چیزی از آنها! مسلما برای مومنین کسانی اولویت به امر کردن و نظر دادن دارند که به خدا و رسول از حیث ایمان فکری و عملی نزدیکتر باشند! 
  4. لذا مومنین فقط مجازند از دو وجود محترم اطاعت کنند، از خدای متعال و از رسولش! و هرگونه اطاعتی از هرکس دیگر به هر نحوی که باشد و به هر دلیلی باشد باطل است لذا اطاعت از والدین، اطاعت از حاکم، اطاعت از رئیس، و دیگر اطاعتها، اگر در مسیر اطاعت از خدا و اطاعت از رسولش باشد مجاز است!
  5. امر فقط مربوط به دستور دادن نیست بلکه هر گونه حکم و قانون و نظر و مسیری که انسان نیاز دارد را در بر می گیرد لذا انسان مومن بایستی تمام فکر و ذکر و راه و روش و مسیر خود را فقط از خدا و رسولش بگیرد نه از کس دیگر! در غیر اینصورت عواقبی که بر اطاعت از دیگران بر او مترتب است متوجه خود اوست و سرزنش و پشیمانی بر آن هم سودی نخواهد داشت!
  6. اطاعت از خدا و اطاعت از رسول فرمود نه اطاعت از خدا یا اطاعت از رسول! لذا اطاعت اول با اطاعت دوم، با هم متفاوت است! زیرا اطاعت شونده در اطاعت اول، خداست و اطاعت شونده در اطاعت دوم، رسول است فقط! و بر همین اساس، امر دهنده  در اطاعت اول خداست و امر دهنده در اطاعت دوم رسول است فقط! پس شخص مومن اطاعت اول را بر اساس امر خدا انجام می دهد یعنی چون خدا می خواهد نه آنکه رسول می خواهد! و اطاعت دوم را بر اساس امر رسول انجام می دهد یعنی رسول می خواهد یعنی رسول حکم می کند یعنی رسول نظر می دهد! حال پرسش مهم آنست که آیا رسول از آن جهت که رسول خداست و فرستاده ی اوست آیا از خود حکمی می دهد؟ یا نه؟! حکمی که رسول می دهد فقط از ناحیه خدای متعالست اما این بدان معنی نیست که تمام حکم و نظر خدا همین است! لذا هر چند شاید تمام احکام الهی (یعنی تمام نظرات خدای متعال) بایستی از ناحیه رسول یا رسولانی به انسان مومن برسد اما این دلیل آن نمی شود که بگوئیم تمام حکم الهی که الان رسول فرستاد همین بود شاید احکامی دیگر هم باشد خداوند متعال بعدا رسول را از آن مطلع فرماید که آنهم بر اساس حکمت و عدالت الهی صورت می گیرد! با این همه، اول از مومنین می خواهد خود را مطیع خدای متعال کنند و بعد خود را مطیع رسولش نمایند! یعنی رسول را هم برای «خدا» بخواهند!
  7. با توجه به برداشت فوق درباره تفاوت و ارتباط بین دو اطاعت، باز انسان مخاطب قرآن، می خواهد بداند که دلایل دیگر و یا دلیل اصلی در تفاوت و ارتباط بین دو اطاعت چیست؟ و دست یابی به این حقیقت جز با توسل به باری متعال و همراهی رسولان و معصومان علیهم السلام و تتبع در قرآن شریف میسر نخواهد بود!
  8. اما نکته ی که لازم می بینم برای خودم و دوستانم دوباره تاکید نمایم آنست که تمام لطمات و مصیبتها و مشکلات و ناموفقیتها و ضعفهای مسلمانان و مومنان متوجه این حقیقت است که خود را در اکثر مسائل زندگی محکوم به حکم عادلانه و شرافتمدانه الهی و رسولان حق نمی کنند! بعبارت دیگر، ما وقتی برای زندگی در این دنیا و آن دنیا خود، می خواهیم بدون توجه به حکم و نظر مبارک الهی و رسولان معظم، هر کار و روشی که فکر می کنیم به اصطلاح عاقلانه یا عالمانه یا با تجربه و آزمایش و حدس و گمان می باشد انجام دهیم و دلمان را به آن خوش می کنیم معلوم است که آخر کار به بن بست فکری و عملی می رسیم و در نهایت جز بدبختی و پشیمانی نصیبمان نمی شود! پس بیائیم فقط و فقط و فقط در تمام تمام تمام امور زندگیمان جز از حکم الهی و حکم رسولی به حکم دیگر تن ندهیم!